احکام عملی
بخشی از احکام عملی و فقهی |
فروع دین |
---|
نماز |
نماز واجب • نمازهای یومیه • نماز مستحبی • نماز جمعه • نماز عید • نماز جماعت • نماز آیات • نماز میت • ارکان نماز • واجبات نماز |
دیگر عبادتها |
روزه • خمس • زکات • حج • جهاد امر به معروف و نهی از منکر • تولی • تبری |
احکام طهارت |
وضو • غسل • تیمم نجاسات • مطهرات |
احکام مدنی |
وکالت • وصیت • ضمانت • کفالت • ارث |
احکام خانواده |
ازدواج • ازدواج موقت • تعدد زوجات • نشوز • محارم • طلاق • مهریه • شیردادن • آمیزش • استمتاع • صیغه ازدواج • ام ولد • ظهار • لعان • ایلاء • خلع و مبارات |
احکام قضائی |
قضاوت • دیات • حدود • قصاص • تعزیرات |
احکام اقتصادی |
عقود: (تجارت • مضاربه • اجاره) • محرمات (رشوه • ربا • احتکار • مکاسب محرمه) • احکام وابسته (مجهول المالک، وجوهات شرعی • کفاره • جزیه) |
احکام دیگر |
حجاب • صدقه • نذر • تقلید • خوردنیها و آشامیدنیها • وقف • قسم • فسخ • ابراء • اقاله • وقف |
جستارهای وابسته |
بلوغ • فقه • احکام شرعی • توضیح المسائل • واجب • حرام • مستحب • مباح • مکروه • نیت • قصد قربت • مسائل مستحدثه |
احکام عملی در برابر احکام اعتقادی، دستورات و قوانینی درباره عبادات و معاملات است که وظیفه عملی مکلفان را تعیین میکند و از همین رو احکام تکلیفی نیز نامیده میشود این احکام درباره گفتارها، کردارها و انجام امور مختلف زندگی است.
احکام به پنج گروه تقسیم میشود و از همین رو به آنها احکام پنجگانه نیز گفته میشود:
- واجب: عملی که انجامش لازم است و انجام ندادنش گناه است، مثل نماز، روزه و حج.
- مستحب: عملی که انجامش خوب است، ولی انجام ندادنش نیز اشکالی ندارد، مثل نماز غفیله.
- حرام: عملی که ترکش لازم است و انجامش ممنوع و گناه، مثل دروغ و غیبت.
- مکروه: عملی که ترکش خوب است، ولی انجام دادنش نیز ایرادی ندارد، مثل پرخوری.
- مباح: عملی که انجام و ترکش از نظر شریعت مساوی است.
جستارهای وابسته
- حکم شرعی
- حکم وضعی
پانویس
- ↑ علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۸.
- ↑ علامه حلی، تذکرة الفقهاء، ۱۴۱۴ق، ج۱، ص۸.
- ↑ فرهنگنامه اصول فقه، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۱۱۱؛ مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۳، ص۳۵۵.
- ↑ فرهنگنامه اصول فقه، ۱۳۸۹ش، ج۱، ص۱۱۱؛ مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۳، ص۳۵۵-۳۵۶.
- ↑ مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۳، ص۳۵۵.
- ↑ مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۳، ص۳۵۵-۳۵۶.
- ↑ مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۳، ص۳۵۶.
- ↑ مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۳، ص۳۵۶.
- ↑ مؤسسه دائرةالمعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه، ۱۴۲۶ق، ج۳، ص۳۵۶.
منابع
- علامه حلی، حسن بن یوسف، تذکرة الفقهاء، تحقیق مؤسسة آل البیت لإحیاء التراث، قم، مؤسسة آل البیت لأحیاء التراث، ۱۴۱۴ق/۱۳۷۲ش.
- فرهنگنامه اصول فقه، قم، پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۹ش.
- مؤسسه دائرة المعارف فقه اسلامی، فرهنگ فقه: مطابق با مذهب اهل بیت، زیرنظر سید محمود هاشمی شاهرودی، قم، مؤسسه دایرة المعارف فقه اسلامی، ۱۴۲۶ق.
ردهها: